ECOSOC – मा नयाँ सदस्य राष्ट्रहरुको चयन

हालसालै संयुक्त राष्ट्रसंघीय आर्थिक तथा सामाजिक परिषद्‍ ECOSOC मा नयाँ सदस्य राष्ट्रहरुको चयन भएको छ । उक्त सदस्य राष्ट्रहरुको चयन सन् २०२१ जुन ७ मा भएको हो । संयुक्त राष्ट्रसंघीय आर्थिक तथा सामाजिक परिषद्‍मा नयाँ सदस्य राष्ट्र चयनका लागि संयुक्त राष्ट्रसंघको महासभामा मतदान हुने गर्दछ ।

संयुक्त राष्ट्र संघको उक्त परिषद्‍मा कूल ५४ राष्ट्रहरु रहने गर्दछन् । ५४ सदस्य राष्ट्रमध्ये यीनिहरुको कार्यकाल ३/३ वर्षको हुने गर्दछ । ECOSOC मा ५४ सदस्य राष्ट्र चयन गर्दा भौगोलिक विभाजन अनुसार चयन गर्ने गरिन्छ । भौगोलिक विभाजन देहाय अनुरुप गर्ने गरिन्छ ।

अफ्रिकि राष्ट्रबाट	१४ सदस्य
एशियाली राष्ट्रबाट	११ सदस्य
ल्याटिन अमेरिकी राष्ट्रबाट	१० सदस्य
पूर्वी युरोप राष्ट्रवाट	६ सदस्य
पश्चिम युरोप र अन्य राष्ट्रवाट	१३ सदस्य

सन् २०२२ देखी २०२४ सम्मको कार्यकालको लागि ECOSOC मा नयाँ सदस्य राष्ट्र

सन् २०२१ जुन ७ मा भएको मतदानका क्रममा यस वर्ष ECOSOC का नयाँ सदस्य राष्ट्रका रुपमा भौगोलिक विभाजन अनुसार विभिन्न राष्ट्रहरु मतदानमा विजयी भएका छन् । बिजयी भई सन् २०२२ को जनवरी १ बाट आफ्नो सदस्यको कार्यकाल सम्हाल्ने राष्ट्रहरु देहाय बमोजिम रहेका छन् –

एशियाली राष्ट्रहरु
भारत	ओमान
काजकस्तान	अफगानस्तान
अफ्रिकन राष्ट्रहरु
आइभोरिकोस्ट (कोटे डि आभोर),	इस्वातिनि
मौरिसस	ट्युनिसिया
तान्जानिया
पूर्वी युरोप क्षेत्रबाट
क्रोएशिया	चेक गणतन्त्र
ल्याटिन अमेरिका र क्यारेबियन क्षेत्रबाट
बेलिजि	पेरु
चिली
पश्चिम युरोप र अन्य राष्ट्र
ग्रिस	न्यूजिल्याण्ड
डेनमार्क	इजरायल

सन् २०२१ डिसेम्बर महिनामा कार्यकाल सकिने ECOSOC सदस्यहरु

अमेरिका	युक्रेन	तुर्केमिस्तान	साउदी अरब
पाराग्वे	पाकिस्तान	नेदरल्याण्ड	माली
लक्जमबर्ग	केन्या	जमैका	इरान
इजिप्ट	इथोपिया	क्यानडा	ब्राजिल
अर्मेनिया	एंगोला

सन् २०२२ डिसेम्बर महिनामा कार्यकाल सकिने ECOSOC सदस्यहरु

थाइल्याण्ड	स्विटजरल्याण्ड	रुस	दक्षिण कोरिया
पानमा	नर्वे	निकारागुआ	मोन्टिनेग्रो
लाटिभिया	ग्याबन	फिनल्याण्ड	कंगो
कोलम्बिया	चीन	बोत्सवाना	बेनिन
बंगलादेश	अष्ट्रेलिया

सन् २०२३ डिसेम्बर महिनामा कारयकाल सकिने ECOSOC सदस्यहरु

जिम्मावावे	बेलायत तथा उत्तरी आयरल्याण्ड	सोलोमन द्विप समूह	पोर्चुगल
नाइजेरिया	मेक्सिको	माडागास्कर	लिविया
लाइबेरिया	जापान	इण्डोनेसिया	ग्वाटेमाला
फ्रान्स	जर्मनी	बुल्गेरिया	बोलेभिया
अष्ट्रिया	अर्जेनटिना

माथि तपाइहरुले विभिन्न समयमा सदस्यहरुको कार्यकाल सकिएको पाउनुभयो । आर्थिक तथा सामाजिक परिषद्का एक तिहाई सदस्यको पदावधी प्रत्येक वर्षमा समाम्पत हुने भएकाले तीनको स्थानमा नयाँ सदस्य निर्वाचित भएर आउने गर्दछन् । सन् २०२१ को डिसेम्वरमा कार्यकाल सकिएपश्चात हालसालै निर्वाचित नयाँ सदस्य राष्ट्रहरुले आफ्नो कार्यकाल सम्हाल्ने छन् ।

ECOSOC  र नेपाल

नेपाल सर्वप्रथम सन् २००३ -२००५ मा ECOSOC को सदस्यमा निर्वाचित भएको थियो । पछिल्लो पटक नेपाल सन् २०१३ देखी २०१५ सम्मको कार्यकालका लागि सदस्यका रुपमा चयन भएको थियो । नेपालले सन् २०१२ नोभेम्बर ८ मा भएको निर्वाचनमा कुल १९२ मत मध्ये १३१ मत प्राप्त गरी निर्वाचित भएको थियो ।

ECOSOC का क्षेत्रीय आयोगहरु

आर्थिक तथा सामाजिक परिषद्का ५ वटा क्षेत्रीय आयोगहरु रहेका छन् । माथि भौगोलिक रुपमा विभाजन गरिएअनुसर आयोगको बितरण पनि सोही अनुरुप गरिएको छ । आउनुहोस अब आर्थिक तथा सामाजिक परिषद्का आयोगहरुको बारेमा जानकारी लियौं ।

आयोग	मुख्यालय	स्थापना
एशिया तथा प्यासेफिस क्षेत्रका लागि आर्थिक तथा सामाजिक आयोग	बैंकक, थाइल्याण्ड	सन् १९४७
युरोपका लागि आर्थिक आयोग	जेनेभा, स्विटजरल्याण्ड	सन् १९४७
ल्याटिन अमेरिका र क्यारेबियनका लागि आर्थिक आयोग	सान्टियागो, चिली	सन् १९४८
अफ्रिकाका लागि आर्थिक आयोग	आदिस अबाबा, ईथोपिया	सन् १९५८
पश्चिम एशियाका लागि आर्थिक सामाजिक आयोग	बेरुत, लेबनान	सन् १९७३