टेम्पल्टन पुरस्कार -२०२१

 प्रिमेटोलजिस्ट, संरक्षणवादी, र विश्व प्रसिद्ध पर्यावरणविद् जेन गुडल, DBE लाई सन् २०२१ को  टेम्पल्टन पुरस्कार बाट सम्मानित गरिएको छ । उनले जनवारको बौद्धिकता र मानवता सम्बन्धमा जीवन भर गरेको कार्यलाई आधार मानि टेंपल्टन पुरस्कार प्रदान गरिएको हो । उनीले विशेष गरी चिम्पान्जी सम्बन्धमा अध्ययन गरेकी थिइन् ।

टेम्पलटन पुरस्कार कसलाई दिइन्छ ?

टेम्पल्टन पुरस्कार एक जीवित व्यक्तिलाई प्रदान गरिने वार्षिक पुरस्कार हो । यो पुरस्कार त्यस्ता व्यक्तित्वहरुलाई प्रदान गरिन्छ जसको अनुकरणीय उपलब्धिहरू सर जोन टेम्पलटनको परोपकारी दर्शनलाई अगाडि बढाउँन मद्दत गर्दछन् र  विज्ञानको शक्तिलाई उपयोग गरी  ब्रह्माण्ड र मानवजातिको स्थान र उद्देश्यका गहिरा प्रश्नहरूको अन्वेषण गर्ने कार्यमा सरिक हुन्छन् ।

यो पुरस्कारको स्थापना सन् १९७२ मा जोन टेम्पल्टनले गरेका थिए । हाल यो पुरस्कार जुन टेम्पलटन फाउनडेसनले प्रदान गर्दै आइरहेको छ । यस पुरस्कारको धनराशी १.१ मिलियन बेलायती पाउन्ड रहेको छ ।  यो पुरस्कार सन् १९७३ बाट वितरण गर्न थालुएको हो । यो पुरस्कार पाउने प्रथम व्यक्ति मदर टेरेसा हुन् । १४ औं दलाई लामा तेन्जिङ ग्यात्सोले समेत यस पुरस्कार प्राप्त गरिसकेका छन् ।

जब धेरै धार्मिक नेताहरूले प्रकृतिलाई आफ्नो विश्वासको भागको रूपमा सुरक्षाको आवश्यकताको बारेमा कुरा गरिरहेका हुन्छन् तब गुडललाई दिएको उक्त पुरस्कारको तात्विक सार्थकता झल्किन्छ ।  उदाहरणका लागि पोप फ्रान्सिस जलवायु परिवर्तनको बिरूद्ध लड्न र यस ग्रहको स्रोतको संचालनमा आदिवासीहरूले खेल्ने भूमिकाको मान्यताका लागि प्रवक्ता र  वकालतकर्ता भएका छन् ।  त्यसैगरी इन्टरफेथ रेन फरेस्ट इनिसिएटिभले धर्म संरक्षणमा नेताहरुलाई भेला गरी वन संरक्षण प्रयासहरुलाई सहयोग पुर्‍याइरहेको छ। गुडल यी प्रयासहरूमा संलग्न भएकी थिइन्  ।

केही पछिल्ला टम्पल्टन पुरस्कार विजेताहरु

हालसालैका वर्षमा टेम्पल्टन पुरस्कार पाउने व्यक्तित्वहरुका बारेमा जानकारी राखौं